Sint maarten
11 November is het weer sint maarten, het is een van mijn lievelingsfeesten. Tenminste, op de manier zoals we vieren vanuit de antroposofie/vrije school.
Ik zie steeds vaker dat er op veel meer plekken sint maarten wordt gevierd en dat is helemaal leuk natuurlijk. Alleen vind ik het vaak jammer te zien dat de essentie van het feest hier compleet aan voorbij gaat. Met je zelfgemaakte of gekochte lampion langs de deuren, zingt heel hard, sint maarten de koeien hebben staarten, grist wat snoep uit een mandje en door naar de volgende deur. Het is heel leuk voor kinderen, maar ik denk dat het nog leuker, en vooral dankbaarder, wordt als we kinderen de boodschap van het feest meegeven.
Ik heb weleens gevraagd aan kinderen of ze wisten wat je viert met sint maarten, vele zijden enkel, dat je een langs de deuren mag, een liedje zingt en dan wat lekkers krijgt. Maar ze wisten zelden te vertellen waar het feest echt over gaat.
En is dat nou een grote ramp? Nee zeker niet, maar hoe mooi is het, juist in deze tijd, als we de essentie van dit feest meegeven aan kinderen en dit wat bewuster vieren vanuit verbinding i.p.v. snoep scoren voor een liedje.
Maar, waar gaat dat feest dan precies over?
Sint Maarten is het eerste feest van de grote advent. Het is ook het eerste feest dat in het teken staat van het licht, maar ook van elkaar zien en delen. De natuur toont zich op zijn aller ruwst, de mens trekt naar binnen in de warme onthulling van het huis en ontsteekt er het vuur en de lichten.
Wat vieren we met dit feest?
Het feest van Sint Maarten wordt gevierd op 11 november, de datum waarop hij in 397 in Tours werd bijgezet na zijn overlijden op 8 november. In het vroege christendom vierde men de sterfdag als ‘dies natalis’; de dag der geboorte in de goddelijke wereld.
Over het leven van Maarten (ook wel Martinus) gaat de volgende legende: Op een dag omstreeks 333 – het was winter en zeer koud – reed Maarten, een jonge Romeinse officier naar de poort van de stad Amiens. Hij haastte zich om thuis te komen. Bij de poort zat een bedelaar, naakt en bekommerd, die zijn hand uit strekte: “Niemand heeft vandaag mij iets gegeven. Heb medelij.” Maarten keek verbaasd op hem neer. Als hij aan iedere bedelaar iets moest geven! Maar toen aarzelde hij. Het was alsof de afstand tussen hemzelf, hoog op het paard, en de armzalige stakker op de steen, kleiner werd.
“Hij is een mens net als ik”, mompelde hij, “maar wat kan ik geven?” Toen greep hij resoluut zijn zwaard, trok met een ruk de warme rode mantel van zijn schouder en sneed deze in tweeën. Hij sprong van zijn paard en legde zorgvuldig de ene helft om de magere schouders van de man; de andere helft sloeg hij zelf om.
In de nacht die hierop volgde had Maarten een zonderlinge droom. Hij zag Christus voor zich en deze droeg de halve mantel, die hij aan de bedelaar had gegeven…En helder klonk de stem: “Ziehier, Maarten, nog niet eens gedoopt, heeft mij met zijn mantel gekleed.” Hierop besluit Maarten zich te laten dopen, verlaat het leger en wijdt zijn verdere leven aan het geloof.
De symboliek
Sint Maarten is het symbool van ons betere ik. Hij snijdt zijn mantel in tweeën en deelt hem met de bedelaar. In de tijd van Maarten kon je aan de mantel zien met wat voor iemand (beroep) je te maken had. Onze mantel laat zien wie we zijn. Hij is gevormd door het land waarin we geboren zijn, de taal die we spreken, de (op)voeding die we hebben gekregen, de school waar we naartoe zijn gegaan, enz. Wij kunnen iets van onszelf schenken aan een ander door ons paard in te houden en te luisteren naar wat de ander te vertellen heeft. Maar we moeten niet onverstandig schenken. Roofbouw op jezelf plegen door jezelf helemaal weg te schenken, maakt je uiteindelijk tot een bedelaar. Daarnaast moet de omhulling die wij iemand schenken ook niet verstikkend zijn voor de ontvanger. Hij moet de ander in zijn waarde laten en hem/haar innerlijke kracht geven om door te gaan en uiteindelijk zelf het heft in handen te nemen.
De legende van Sint Maarten speelt zich af bij de poort, het symbool van de opening naar iets nieuws. Sint Maarten trekt van buiten naar binnen de stadsmuren. Dit proces van buiten naar binnen trekken beleven we in deze tijd in de natuur en in onszelf. Sint Maarten is het laatste oogstfeest en tevens het eerste lichtfeest; het is het beginpunt van 40 dagen durende voorbereiding op het kerstfeest.
Het laatste wat geoogst is, zijn knollen. Zij komen uit de donkere aarde, wij hollen ze uit en ontsteken daarin ons eerste licht. Met dit lichtje trekken we moedig door weer en wind naar buiten. We zingen liedjes en zorgen dat ons lichtje blijft branden tijdens de wandeling, hoe moeilijk dat soms ook is.
Reactie plaatsen
Reacties